روش کنترل فرزندان در فضای مجازی
به طور کلی با دو روش میتوان این مدیریت را دنبال کرد و تمام تلاش والدین باید این باشد که به فرزندان در حرکت در این دو مسیر کمک نمایداقدامات تقویتی:
هر چه انسان از غنای درونی بیشتری برخوردار باشد در کششها و جذبههای دنیایی که ممکن است او را به خطر بیندازد مستحکمتر و باثباتتر عمل خواهد کرد به عنوان مثال باید گفت که وزن هر چیزی بیشتر باشد برای حرکت دادن آن به نیرویی بیشتر نیاز داریم؛ بر مبنای همان کرامت نفس که پیشتر بدان اشاره شد در حدیثی دیگری از امام سجّاد (علیه السلام) نقل شده اصلا دنیا و امور مادی برای افراد کریم بیارزش میشود و به نوعی برای او اهمیت و تأثیر کمتری دارد: «مَن کَرُمَت عَلَیه نَفسُهُ هانَت عَلَیهِ الدُّنیا؛[3] هر کس براى خودش ارزش قائل باشد، دنیا نزد او خوار مىشود.»اگر بخواهند که فرزندانشان از گیر و دار بازیهای رایانهای و ساعتها پرسه زدن در فضای مجازی خلاص شوند اولین نکته این است که بر میزان کارآمدی او و ارزش وجودی او بیفزایند تا از این مسیر بر میزان کنترل درونی او افزوده باشند و مقامسازی او را از درون خودش دنبال نمایند. شاید سخت باشد باور این مطلب که میزان استفاده از فضای مجازی، گوشی، تبلت و ... به میزان عزت نفس، کارآمدی و غنای درونی فرزندان رابطه مستقیم داشته باشد اما به هر صورت بررسیهای میدانی و تحقیقات گسترده در این زمینه این مطلب را ثابت کرده است.
اقدامات جایگزینی:
یکی از کارهای مؤثری که میتواند بر میزان استفاده ناسالم و یا مخاطرهآمیز فرزندان از فضای مجازی تأثیر قابل قبولی داشته باشد پیشنهاد موارد جایگزینی است که قابلیت آن را دارد به جای بازیهای رایانهای و اموری از این قبیل بنشیند. بازیهای رایانهای در کنار آثار مخربی که دارند اثرات مثبتی نیز به همراه دارد که میتوان در بازیها و فعالیتهای دیگر نیز این آثار را جستجو کرد و اینگونه نیست که این آثار مفید منحصرا در بازیهای رایانهای و استفاده از فضای مجازی وجود داشته باشد.اگر امروزه استفاده از فضای مجازی آن هم در اکثر اوقات به شکل ناسالمش گستره فراوانی پیدا کرده و در موارد زیادی نیز آسیبهایی را به همراه داشته است به غیر از این مطلب که گفته میشود "در هر چیز جدیدی لذتی قرار دارد" باید به این نکته نیز توجه کرد که جایگزینهای مناسبی در این فضا وجود نداشتهاند و پیشنهاد نشدهاند.
جایگزین ممکن است گاهی اوقات از دل خود فضای مجازی بیرون بیاید و استفاده از این فضا را به شکل چشمگیری برای فرزندان مثبت و سالم نماید. وقتی والدین برای استفاده درست از این فضا برای فرزندان خود پیشنهادات جذاب و مناسبی نداشته باشند و فقط به دنبال این باشند که فرزند خود را در خانه نگه دارند بنابراین بدون برنامه و کنترل فضای مجازی با انواع سرگرمیهایش را در اختیار فرزند قرار دهند نتیجه بهتر از این که امروزه شاهد آن هستیم به دست نخواهد آمد. از جمله جایگزینهای مناسب در فضای مجازی آموزش و یادگیری نرمافزارهای مفید رایانهای، ورود به فضای کسب و کار و ... میباشد.
در نهایت جایگزینهای خارج از فضای مجازی را میتوان به صورت فشرده اموری از قبیل: ارتباط مؤثر و مفید والدین با فرزندان در تأمین نیازهای آنها، سوق دادن به سمت آموزشهای مفید از جمله آموزش زبان، حفظ قرآن، فراگیری شغل و حرفه مفید و مناسب، تشویق کردن به انجام ورزشهای حرفهای و نیمه حرفهای و... دانست.